W kościele parafialnym w Łęgowie, w ołtarzu głównym, znajduje się – centralnie umieszczony – obraz Matki Bożej.
Do modlitwy w intencjach pojednania wzywają łęgowskie dzwony, nazwane DZWONAMI POJEDNANIA. Przy odsłanianiu Obrazu Matki Bożej Orędowniczki Pojednania jest odtwarzany hejnał skomponowany przez Piotra Szczypiorskieego, wykonany przez instrumentalistów z Cappella Gedanensis:
Od momentu powstania obraz jest pokryty sukienką wykonaną ze srebrnej blachy. Na sukience jest wygrawerowany Orzeł Biały w Koronie – godło narodowe Polski.
Takie samo godło narodowe Polski jest wymalowane na obrazie ukrytym pod srebrną sukienką. Srebrna sukienka (z Orłem Białym) stanowi integralną część obrazu od samego momentu jego umieszczenia w kościele. Wygląd obrazu dokumentuje zdjęcie.
Obraz, w jego warstwie malarskiej, zawiera szereg szczegółów, które ukazują szczególny aspekt wiary w to, że Matka Boża jest Królową Polski:
1) Spod chusty Maryi ukazuje się odkryte prawe ucho.
2) Na szacie Maryi są wymalowane przedmioty wymienione w ewangelicznym opisie Męki Pańskiej: miecz, rękawica, gąbka, krzyż, drabina, słup biczowania, bicze, kur, kości do gry, korona cierniowa, gwoździe, młotek.
3) Na głowie Maryi jest korona królewska, podtrzymywana przez dwa anioły.
4) Twarz Maryi jest lekko przechylona na bok, a oczy niemal zamknięte, tak jakby Maryja wsłuchiwała się w modlitwy tych, którzy do Niej się uciekają.
Wszystkie te elementy składają się na odbiór obrazu jako przedstawienia Matki Bożej, Królowej Polski (Orzeł Biały i Korona) Wniebowziętej (aniołowie), Współcierpiącej ze swoim Synem (insygnia Męki Pańskiej), wsłuchanej w skargi tych, którzy się za Jej wstawiennictwem modlą (odkryte ucho; w Rokitnie zwą dlatego Maryję „Matką Cierpliwie Słuchającą”). Notabene, insygnia Męki Pańskiej są też widoczne w samym ołtarzu głównym, w którym znajdują się rzeźby sześciu aniołków, trzymających różne insygnia Męki. Jest to wyraźne nawiązanie do Obrazu i znak tego, że dla projektanta ołtarza Obraz Matki Bożej Łęgowskiej miał bardzo ważne znaczenie.
- Kościół w Łęgowie (kalendarium)
1302 – wieś Łęgowo, położona kilkanaście kilometrów od Gdańska, staje się własnością opactwa Cystersów w Oliwie.
Koniec XIV wieku – powstaje kaplica w miejscu obecnego kościoła. Przez następne 350 lat kościół jest kilkakrotnie przebudowywany.
1748 – rozbudowa kościoła w formie istniejącej do dnia dzisiejszego (za sprawą proboszcza, o. Iwo Rowedera).
Początek XIX wieku – po kasacie Cystersów opiekę nad kościołem przejmują kapłani diecezjalni.
15.01.2008 – Dekret Metropolity Gdańskiego, ks. abpa Tadeusza Gocłowskiego, ustanawiający Sanktuarium Matki Bożej Łęgowskiej – Królowej Polski, Orędowniczki Pojednania.
- Geneza obrazu Matki Bożej Łęgowskiej
Według zapisu dokonanego w grudniu 1741 roku w akcie wizytacyjnym parafii, w ołtarzu głównym Imago est nova B.V.Mariae assumptae („jest nowy obraz Matki Bożej Wniebowziętej”). Z tego samego aktu wynika, że niewiele wcześniej (24 października 1741 roku) parafię objął nowy proboszcz, ojciec Iwo Roweder. Można więc wnioskować, że pojawienie się w kościele w Łęgowie „nowego obrazu” zawdzięczamy inicjatywie właśnie ojca Iwo Rowedera (ewentualnie jego poprzednika, ojca Karola Boryszewskiego). Napis umieszczony pod obrazem: Effigies B.M.V. Rokitnensis Miraculis clara („obraz N.M.P. Rokitniańskiej łaskami słynący”) wskazuje, że inspiracją dla nieznanego nam wykonawcy obrazu był wizerunek Matki Bożej z Rokitna (koło Gorzowa). Wiemy, że w opactwie Cystersów w Bledzewie, którego opiece duszpasterskiej podlegało Rokitno, powstało od połowy XVII wieku wiele kopii obrazu rokitniańskiego (wśród nich – obraz czczony dziś w sanktuarium w Licheniu). Każda z kopii miała swoje indywidualne cechy, ale we wszystkich były powtarzające się elementy: Orzeł Biały na piersi Maryi, korona podtrzymywana przez dwa anioły na głowie Maryi, charakterystyczna twarz Maryi z widocznym prawym uchem.
- Teologia (przesłanie) obrazu Matki Bożej Łęgowskiej
Obraz Matki Bożej Łęgowskiej ma wymiary 40 x 53 cm i jest wykonany techniką olejną na płótnie lnianym; na obraz jest nałożona srebrna koszulka scalona ze złoconą koroną. Jakie przesłanie zawarł w Obrazie jego nieznany twórca? Co o misji Matki Bożej Łęgowskiej mówi historia, w której i my uczestniczymy?
- Królowa Polski
Po zdjęciu srebrnej koszulki nałożonej na obraz staje się widoczna złocona szata, na której są wymalowane przedmioty związane
z Męką Pańską (krzyż, drabina, kij z gąbką, włócznia, rękawica, miecz, bicz, kości do gry, korona cierniowa, obcęgi, gwoździe). Na piersiach Maryi jest wymalowany Orzeł Biały w koronie (godło Polski) – motyw powtórzony następnie na srebrnej koszulce. Spod welonu widoczne jest prawe ucho (przykryte następnie przez srebrną koszulkę). Na głowie Maryi – wymalowana jest korona królewska, podtrzymywana przez dwa anioły. Wszystkie te elementy składają się na odbiór Obrazu jako przedstawienia Matki Bożej Królowej Polski (Orzeł Biały i Korona), Wniebowziętej (anioły), Bolesnej (insygnia Męki Pańskiej), „Cierpliwie słuchającej” – jak określa się niekiedy również Matkę Bożą w Rokitnie (odkryte ucho).
W wizerunku łęgowskim oddajemy cześć Wniebowziętej Królowej Polski. Wpatrując się w Obraz, warto pamiętać o jego dwóch „tajemnicach” wyrażonych w motywach ukrytych pod srebrną koszulką. Pierwszą jest motyw insygniów Męki Pańskiej (powtórzony zresztą w ołtarzu głównym przez umieszczenie w podstawach głównych kolumn sześciu aniołków trzymających także insygnia Męki). Drugą – jest odkryte ucho Maryi. Matka Boża, Wniebowzięta Królowa Polski, chce cierpliwie słuchać skarg swoich dzieci. Nasze boleści włącza w cierpienia Jezusa Chrystusa.
- Orędowniczka Pojednania
Tytuł „Orędowniczki Pojednania” jest używany w Rokitnie. Maryja okazała się być Orędowniczką Pojednania w czasie buntu przeciwko królowi Polski w latach 1670-71. Król zabrał sławny obraz rokitniański na tereny kraju objęte buntem, pod Lublin. Powrót do jedności uznano za szczególną łaskę wyproszoną za wstawiennictwem Maryi, czego wyrazem stało się wotum ufundowane przez rycerstwo i króla, na którym do dzisiaj czytamy wezwanie: Da pacem Domine diebus nostris („Daj, Panie, pokój naszym dniom”).
Matka Boża Łęgowska jest od roku 1741 Orędowniczką Pojednania także na ziemi łęgowskiej.
Maryja patronuje pojednaniu między zwaśnionymi narodami. Od ponad 250 lat Maryja spogląda z wyżyn ołtarza na zmieniającą się historię ziemi łęgowskiej. Były w niej bolesne rany, powstałe na tle zmieniającej się sytuacji politycznej. Matka Boża, Królowa Polski cały czas trwała w kościele, błogosławiąc przybywającym doń mieszkańcom Warmii (o. Iwo Roweder!) i Kaszubom, Polakom i Niemcom. Tytuł: „Orędowniczka Pojednania” stanowi klucz do zrozumienia trudnej historii tej ziemi i wyznacza nam zadanie: pojednania i wzajemnego szacunku, zwłaszcza między Polakami i Niemcami.
Maryja patronuje pojednaniu między ludźmi, których dzielą różne przekonania religijne. W kościele znajduje się XIX-wieczny świecznik żydowski, menora, a na lektorium jest umieszczony napis w języku hebrajskim (dbr-jhwh: „Słowo Pańskie”). Na ścianie wisi stara prawosławna ikona przedstawiająca patrona kościoła, św. Mikołaja. Maryja, Orędowniczka Pojednania uczy nas, że mamy modlić się o pojednanie i być ludźmi pojednania z naszymi „starszymi braćmi w wierze” i z nie-katolikami.
Maryja patronuje pojednaniu w naszych rodzinach i w nas samych.
„Wszystko zaś to pochodzi od Boga, który pojednał nas
z sobą przez Chrystusa i zlecił nam posługę jednania” (2 Kor 5,18).